Nadat Geldnerd schreef over zijn pensioen en over de roze bril die veel mensen hebben, leek het ons wel een goed idee dat wij een overzicht van ons pensioen hebben. Nu zijn onze situaties nogal verschillend: mevrouw werkt inmiddels 5 jaar en heeft al die tijd één werkgever (en pensioenregeling) gehad, terwijl meneer in 8 jaar inmiddels drie werkgevers en 5 pensioenregelingen verder is. Bovendien zijn we beiden eind 20, een leeftijd waarop je één ding zeker weet, namelijk dat er nog niets zeker is. Maar toch: een blog over ons pensioen.
Wat sparen we voor ons pensioen?
Veel. Hoewel onze beide werkgevers 60-70% van onze pensioenkosten betalen, blijft het geld wat de werkgever aan ons besteedt, terwijl het niet direct naar onze bankrekening gaat. En aangezien we beiden bijdragen aan een pensioenfonds, betekent dat voor beiden dat we meer dan 20% van ons (bruto) inkomen voor ons pensioen opzij zetten. Dat is voor ons samen om meer dan €10.000 per jaar. Daarmee is het veruit de hoogste uitgavenpost in ons huishouden!
Wat krijgen we dan?
Dat valt eigenlijk niet te zeggen. Een pensioen bij een pensioenfonds is eigenlijk geen gegarandeerd pensioen, hoewel dat nog wel regelmatig gepretendeerd wordt. Er kan geïndexeerd worden, maar ook gekort (en zo onrealistisch is dat niet). We zien het dus als een indicatief getal.
Desalniettemin heeft de overheid een handige tool gebouwd om toch wat inzicht te krijgen in het toekomstige pensioen. Mijn Pensioenoverzicht is een website waarin alle gegevens van alle uitvoerders bij elkaar komen. Helaas heeft de maker van de website (Stichting Pensioenregister) een aantal aannames gedaan waardoor de website vrijwel onbruikbaar wordt voor mensen die FIRE willen worden. Maar eigenlijk geldt dat voor iedereen die regelmatig van baan wisselt of als ZZP-er werkt. Je kunt zelfs zeggen dat het voor iedereen tot 45 een onbruikbare site is. Want de website:
- gaat er vanuit dat je voor de rest van je leven dezelfde werkgever (en hetzelfde pensioenfonds) hebt;
- gaat er vanuit dat je de rest van je leven hetzelfde salaris hebt;
- denkt alleen dat je opbouwt via de werkgever (de tweede pijler), en niet zelfstandig in de derde pijler. Dat pensioen is namelijk niet weergegeven.
Meneer is niet overtuigd dat hij de rest van zijn werkzame leven dezelfde werkgever zal hebben, en waarschijnlijk ook niet in dezelfde branche. Meneer en mevrouw zullen ongetwijfeld nog groeien in salaris. Eerder stoppen met werken zal onderdeel zijn van ons plan, hoewel we nog niet weten wanneer. Meneer bouwt bovendien pensioen op in de derde pijler. Kortom: het getal wat daar staat, heeft precies nul waarde.
Gelukkig heeft de website ook een onderdeel ‘als mijn situatie verandert’. Daarin wordt rekening gehouden met eerder stoppen met werken, maar dan wel vanaf 65 jaar (ietwat laat). Maar er is ook een optie ‘nu werkloos worden of uit dienst gaan’. Daar staan bedragen waar we wat mee kunnen, hoewel deze -zoals eerder gezegd- volledig indicatief zijn.
Is het genoeg?
Wederom: dat valt niet te zeggen. Hoewel we een financieel plan hebben, is het lastig in te schatten wat onze uitgaven zullen zijn.
Maar toch: aangenomen dat er geen inflatie zou zijn, dat de bedragen die genoemd worden (inclusief derde pijler) behaald worden, dan zouden we ongeveer 2000 euro netto per maand krijgen en daarmee redelijk rond kunnen komen.
Rendeert zo’n pensioenfonds?
Aangezien pensioen nog niet vast staat, weten we dat nog niet. Maar het pensioenfonds vertelt nu al wat het ‘gegarandeerde’ inkomen is wat we met ons inleg krijgen. Aan de hand daarvan kan het rendement berekend worden. Met behulp van de de gegevens van 1 pensioenfonds* van meneer doen we de berekening.
Over een periode van 3 jaar (2014-2016) heeft meneer een bedrag van €10.000 ingelegd in het pensioenfonds van zijn werk. Dit bedrag heeft hij bepaald aan de hand van zijn loonstrookjes, waarbij hij de werkgeversbijdrage berekend heeft. Het totaal wat meneer en zijn werkgever betaald hebben, vormt de inleg.
Volgens de gegevens in Mijn Pensioenoverzicht krijgt hij voor die €10.000 die hij ingelegd heeft, vanaf 67 jaar €931,93 bruto per jaar terug. Dat klinkt in eerste instantie als een rendement van 9,3%. Maar omdat meneer nu ongeveer 30 jaar oud is, mag het geld nog 37 jaar blijven staan en kan het dus renderen.
Hier komt de zogenaamde rekenrente om de hoek kijken. De rekenrente is een door de overheid bepaalde rente, op dit moment (juli 2018) 1,12%. Deze rente moeten pensioenfondsen gebruiken om te kijken of ze aan hun toekomstige verplichtingen kunnen voldoen.
Wanneer we deze rekenrente gebruiken, komt er een ‘eindbedrag’ uit van €15.099,80. (10.000*1,0112^37). Dat levert een rendement op van 6,1%. Wanneer het historisch rendement** meegenomen wordt, daalt dit tot 5,4%.
Maar we kunnen dit ook doen tegen 4%, een getal wat door veel mensen die FIRE willen worden gebruikt wordt. Als we aannemen dat de waarde op dit moment nog exact €10.000 is, dan komen we tegen de tijd dat meneer 67 is, op een bedrag van €42.680,90. Van dat bedrag onttrekt meneer dan jaarlijks 2,2%. Dat is minder dan dat er per jaar naar verwachting bijkomt.
Ter vergelijk: meneer heeft op dit moment ook €10.000* ingelegd in de derde pijler, en daarmee heeft hij op zijn pensioenleefttijd volgens het ‘actuele scenario’ €43.852 gespaard. Volgens dezelfde indicatie kunnen we daar (indicatief) €2604 bruto per jaar voor krijgen. Dat is bijna drie keer zo veel pensioen voor hetzelfde geld.
Hier zijn een aantal kanttekeningen bij te maken. Ten eerste rekent dit scenario niet met de rekenrente die door de overheid is opgesteld, maar met een getal wat rond de 4% ligt. Bovendien heeft het pensioenfonds te maken met de doorsneepremie, waardoor meneer (als twintiger) benadeeld wordt. Als laatste kan het pensioenfonds de uitkering in de toekomst indexeren, waardoor het uit te keren bedrag hoger wordt. Daarmee wordt het verschil kleiner.
Maar toch. Bijna een drie keer zo hoog pensioen. Kunnen we daar niet wat aan doen?
Wat kunnen we doen?
We kunnen natuurlijk de zwart vlag heisen en naar het Malieveld gaan, maar eerlijk is eerlijk: Meneer Spekvet is sceptisch over het beïnvloeden van de politiek en mevrouw Spekvet houdt zich helemaal niet bezig met haar pensioen.
Gelukkig doen anderen dat wel (hoewel de zwarte vlag is vervangen door een das), en zijn het kabinet en de zogenaamde ‘sociale partners’ bezig met een nieuw pensioenstelsel. Binnenkort zal ik daarom iets schrijven over de mogelijke opties voor dit nieuwe stelsel en wat de consequenties daarvan zijn.
* Deze bedragen zijn afgerond en geschaald. Daarmee komen de percentages overheen, en is het mogelijk om de berekening ook voor jezelf te maken. Daarmee ben ik zo veel als mogelijk controleerbaar.
** Om te bepalen hoeveel rendement het pensioenfonds heeft gemaakt, gebruiken we de gepubliceerde rendementen van het pensioenfonds. Daar komt een bedrag uit van €11.347,48 per 1 januari 2018. We doen een daarbij aanname dat het rendement over het jaar heen lineair opgebouwd wordt. Wanneer het fonds in een jaar 12% rendement maakt, wordt een bijdrage in december voor 1% meegeteld, en in januari volledig. Dit is niet volledig juist, maar een pensioenfonds geeft geen transparantie over het opgebouwde bedrag omdat het een uitkeringsovereenkomst is. Op ingebracht geld uit voorgaande jaren wordt het rendement volledig toegepast.
Heb jij wel eens gekeken naar het rendement van jouw pensioen, en wat kwam daar uit?
Goed bezig met al dat uitzoeken!
Ik had een paar kleine pensioentjes via vakantiewerk en bijbaantjes, maar die heb ik door de jaren heen af laten kopen. Ik vind het idee mooi en het is ook fijn als je werkgever het een en ander bijlegt, maar ik vind het tegelijkertijd prettiger om dingen in eigen beheer te houden. Het te steken in wat ik denk dat gaat renderen of dat nodig is. En als ondernemer heb ik die vrijheid gelukkig.
En eigenlijk focus ik me niet eens op mijn pensioen. Ik ga ervan uit dat ik dan allang ‘binnen’ ben, dus dat dat helemaal niet relevant is. Om op dat punt te komen, ben ik nu uiteraard wel al bezig met m’n geld steeds meer voor me te laten werken.
Dat kan prima als je in de derde pijler bijvoorbeeld via De Giro een pensioenrekening afsluit. Het werkt vrijwel hetzelfde als de ‘normale’ rekening, alleen dan is het geblokkeerd totdat je met pensioen gaat. 🙂 Juist als ZZP-er kun je daar veel geld mee besparen!